Çerkesler bireysel olarak dünya yurttaşları. Her insan gibi temel ihtiyaçları var. Ve bu ihtiyaçları karşılamak üzerine, plan, strateji ve taktiklere sahip olmak zorunda.

Ayrıca Çerkesler toplumsal olarak kendilerine ve birbirlerine karşı yükümlülükleri, ödevleri var. Toplum olmanın, ulus olmanın gereklilikleri bunlar. 

Her iş devletten beklenmez. Açlığa, işsizliğe, hastalığa, felaketlere karşı, insani ve toplumsal duyarlılığımızı geliştirmek ve güçlü olmak zorundayız. 

Yaşlanmadan "Acizler Evi", hastalanmadan "Hastane", çocuk doğmadan "Okul", iş aramadan "Fabrika" yapmanın, yeni ortalıklar kurarak, uygarlığımızı kaldığı yerden yeniden inşa etmenin yollarını aramak zorundayız. 

Cebinde parasız insanların cenazesini kaldırmak, çocuğunu okula aç gönderene, besin çantası bulmak, yanan ormanlara fidan dikmek ve türlü meşru işleri organize etmek için, iş ve toplumsal/ finansal/ ekonomik yapılar kurmak zorundayız. 

Biz Çerkes[Adığe]leriz. Toplumsal/ ulusal yapımız başka yapılardan farklıdır. Yıkıcı değil yapıcı özelliklerimizi ayağa kaldırmak ve yeni nesillere umut olmak zorundayız.

Bugün önemli bir şeyden söz edeceğim: Ekonomi ve finansal akış üzerinde yeni gerçeklik! 

Günümüzde piyasalar tamamen algı ve yönlendirme üzerine kurulmuş durumda. Piyasada sizi almak ya da satmak, tüketmek veya ondan vazgeçmek ama mutlak zarara yönlendirme amacına odaklı botların egemenliği söz konusu. 

Yapay zeka destekli pek çok araç, kimi zaman kaçırdığınız, kimi zaman battığınız ya da başkaca suni hisler vererek, sizi, korku, öfke, umut ve bitkinlik arasında sert gidiş- gelişlere mahkum ediyor. Pek çok ilginizi çeken şeyleri gösteriyor ya da önünüze bilinçli çıkartıyor. 

Türlü bilgilendirici görünen saçmalıklarla yönünüzü şaşırtmak için çaba gösteriyor. 

Erişimi kolay ve hap tarzı; bilgi, veri ya da mesajlar, sözlü, yazılı ya da görsel sunumlar, çaba gerektirmeyen öfke, korku, cesaret vb yemler şeklinde hissiyatlara saldırıyor. 

Yapay zeka saçmalıkları ve gerçekte varolup, seçilerek, kalabalıkları manipüle etmek üzere beyinlere servis edilen sonsuz alternatifli yem topları. Böylece aşırı kalabalık beyinlerimiz, dijital fast food'a dönüşürken, bizde bu bize satılanları açgözlülükle yalayıp yutmaya devam ediyoruz. 

Onun için piyasada hüküm süren bu yeni gerçekliği görebilmek, ona direnebilmek ve yenebilmek için "farkındalık ve uyanıklık" gerekiyor. 

Yeni piyasa gerçekliği, doğru işi, doğru zamanda, doğru yerde, doğru partnerler ve doğru araçlarla yapmanın ne denli doğru olduğunu, bize ettirdiği pek çok zarar ve üzüntü ile kanıtlıyor. 

Akıl, ruh ve insani bütünlüğümüzü korumak, toplumsal yapımızı sağlamlaştırmak, cebimize uzanan elleri bükmek ve açlığa, işsizliğe, evsizlige, vicdansızlığa, duyarsızlığa mahkum olmamak için kendimizi eğitmek, donanımlı kılmak gerektiği ortada. Bu bireysel değil, iş, finans ve güç birlikleriyle, eğitim, araştırma, bilimsel ve teknolojik güçle başarılabilecek bir şey. 

Bize karşı kullanılan tüm bilgi, birikim, yöntem, teknoloji ne varsa, bizim daha iyi bir şekilde kullanabilmemiz şart. Yapay zeka yazılım ve donanımı da, paranın gücünü de, birlikte olmanın verdiği güvenlik bariyerini de.

İnsanlarımızın biraraya gelmesi, çokça tartışarak, yeni işbirliklerinin, içtenlikle kurulabilmesi gerekiyor. 

Eğitim, sağlık, sanayi, ticaret, inşaat, finans her alanda kalkınmak ve genç nesilleri kazanmaya, çalışmaya, üretmeye, iş olanakları yaratmaya, yardımlaşma ve temel insani duyguları vermeye yönlendirmek zorundayız. Bu bir ödev, yükümlülük, zorunluluk. Buna çaba göstermek mecburiyetimiz var.

Çerkesler savaş, soykırım, sürgün yaşamış bir halk. Dağıtılmış, kurban edilmiş. Bizim yediden yetmişe daha çok çalışmak, yaratmak ve iyi şeyler yapmak mecburiyetimiz var. 

Para kazanmak, ticaret yapmak, mal ve hizmet üretmek zorundayız. Çerkesler tarihsel olarak asker ulus doğru. Ancak bir ulus olmaya bir sınıfın yetmediği de ortada. Bireysel ve sınıfsal olmayı bırakıp yeni ve yenilmez, komplike, bütünlükçü  projeler üretmek zorundayız. 

Geleceğimizi teminat altına alacak, sağlıklı, güçlü, başarılı, kaliteli, eğitimli, zengin ve dayanışma ruhunu koruyan bir yapı oluşturmalıyız. 

Yeni bir çağ geldi, kapımıza dayandı. Bu devletler Çağı değil. Dijital bir devrim, Yapay Zeka devrimi. Şirketler ve iş birlikleri artık bütün toplumsal yapıların işini üstleniyor. Yeni bir sınıf insanlığa hükmediyor. Paranın, finansın gücü artık bilgi, teknoloji ve yapay zekanın gücü oluyor. Bunlara sahip olmayan insan ve toplumlar yokolacak.

Acilen bir araya gelmek, emek, sermaye, bilgi, uzmanlık, teknoloji, kimin ne işi, gücü varsa ortaya koymak ve yeni iş birliklerinin yolunu açmak gerekiyor.

Yoksa Çerkesleri de, tüm insanlığı da türlü yokluk, açlık, savaş, felaketler bekliyor. Aklımızı başımıza almamız, üzerimizdeki ölü toprağını atmamız ve bahaneleri bir yana koymamız gerekiyor.

Ne dersiniz? Çerkesler beceriksiz, akılsız, başarısız, boş/ beleş bir toplum mudur? Herşeyi başkalarından bekleyen ya da sınıfsal darboğazlara hapis bir toplum mudur? 

Ne dersiniz? Çerkesler bu zamana kadar kendilerine biçilmiş roller yerine, akıllı, bilinçli, atak, cesur yeni roller üstlenip, yeni işler üretebilir mi?