Paul Goble, 1 Ağustos 2020
Aslan Beştoyev’in söylediğine göre, Çerkes organizasyonları, federal kurumlara, Çerkes isminin ortak etnonim olarak kullanılmasına dönük tutumlarını sordular. Mezkur kurumların cevapları “federal merkezin, Çerkeslerin kendilerini adlandırmaları ile çok ilgili olmadığı” intibaını uyandırdı, bir bilgiye göre, yaklaşan nüfus sayımında Çerkes ismi ile kaydedilmek muhtemelen daha kolay olacak.
Kaberdey-Balkar Cumhuriyeti’ndeki Kabardin Kongresi başkanı, Sovyetler tarafından Adige, Çerkes, Kaberdey, Şapsığ ve benzeri şekilde bölünen Çerkes Ulusunun nüfus sayımında, kendi ortak kimliklerini yeniden ileri sürmesinin üzerinde, Kuzey Kafkasya’daki anavatanda ve diasporadaki Çerkeslerin, önemle durduğunu açıklayan bir deklarasyon yayınladı (kavkaz-uzel.eu/articles/352462/).
Çerkes aktivistler, en azından 1992 yılından bu yana, söz konusu fikri savunmaktadırlar.
Bakınız;
windowoneurasia2.blogspot.com/2019/12/moscow-worried-about-circassian-drive.html,
windowoneurasia2.blogspot.com/2019/12/circassian-drive-to-declare-common.html,
windowoneurasia2.blogspot.com/2019/11/campaign-for-circassian-subgroups-to.html,
windowoneurasia2.blogspot.com/2019/03/new-circassian-organization-to-defend.html,
windowoneurasia2.blogspot.com/2019/03/call-for-circassian-subgroups-to.html,
windowoneurasia2.blogspot.com/2019/02/circassians-long-divided-by-moscow.html
windowoneurasia2.blogspot.com/2019/02/moscow-imposed-divisions-of-circassians.html.)
Bu ulusun bazı üyeleri, durumun, çift uluslu cumhuriyetlerin liderleri tarafından kedilerine karşı kullanılacağından endişe ettiği için ya da bunun yapılmasının daha önce böl ve yönet kuralını Çerkeslere uygulayan Moskova’yı kızdıracağını düşündüğünden dolayı, bu adımı atmakta ataletin de ötesinde gönülsüzdürler.
Kavkaz-Uzel haber ajansı, Beştoyev ve diğer birkaç Çerkes liderin, konu hakkındaki güncel durum ile ilgili görüşlerini yoklamıştır (kavkaz-uzel.eu/articles/352462/). Perit Organizasyonu’nun başkanı olan Beslan Khagazhey, bütün Çerkeslerin tam olarak bu ad ile ,yani Çerkes adı ile kendilerini adlandırması kampanyasını desteklediğini söylemiştir.
Kaberdey aktivist, “Kabarda’nın bir yer adı olduğunu”, bir ulus adı olmadığını söylemektedir. “Daha önceleri onlar, Kaberdeyleri, Kabarda Çerkesi ya da Pyatigorsk Çerkesi olarak isimlendirmişti.Fakat Kaberdeylerin kendi kendilerini adlandırmaları daima Adige,yani Çerkestir”. Kendisi, herkesin bu nüfus sayımında değişiklik yapmayacağını, fakat zamanla değiştireceklerini beklemektedir.
Çerkes biliminsanı Madina Khakuasheva, “bütün Adige gruplarının kendi kendilerini adlandırmaları istisnasız Adige şeklindedir. Bu gruplar, ortak ve aynı dilin, çok az farklılıkları olan dialektleri ile konuşmaktadırlar ve eğer bir kimse gerçeğe aykırı bir iddia ileri sürerse, aynı kişi, bu grupları, Çerkes Ulusu’nun yerel etnografik grupları olarak tanımlayabilecektir” diyerek bir konuya parmak basmakta ve diğer fikirlerle uzlaşmaktadır.
Madina Khakuasheva, ortak bir etnonimin olmaması ve kendilerinin tek bir ulus oldukları şeklinde ortak bir fikrin yokluğu, “bütün yaşamlarında yıkıcı” bir etkiye sahiptir diyerek, “Çerkes Ulusu’nun günümüzdeki durumunun benzerini bulmak zordur:yüzde doksanının, tarihi anavatanları dışında, bütün ülkelerde yaşaması, devasa bir Çerkes diasporası oluşturmaktadır” hususunu işaret etmektedir.
Tarihi anavatanda yaşayan yüzde on, “dört ya da beş unsurlu bölgelere bölünmüştür” ve Sovyetlerin uyguladığı ve Rusya’nın desteklediği bölünmüşlük, Çerkesler arasında diğerleriyle bağlantılı oldukları gerçeğine ve tek bir ulus teşkil ettikleri olgusuna dair hissiyatın kaybolmasına sebebiyet vermiştir diyerek devam ediyor Madina Khakuasheva.
Çeviri:Dr. Karden Murat
Cherkessia.net, 9 Ağustos 2020