The Moscow Bazenkova, Anastasia Bazenkova, 29 Mart 2016

Başkan Putin Ukraynalı pilot Nadejda Savçenko’yu Amerika’da hapis yatan Rus vatandaşlarıyla takas etmek isteyebilir ama Beyaz Saray’ın buna niyeti yok. 

Ukraynalı pilot Nadejda Savçenko Donetsk kentindeki mahkeme salonunda bulunan cam kafes içinde gülümsüyor.

Kremlin’in Savçenko ile Amerikan hapishanelerindeki iki Rus uyruklunun takası için müzakere ettiği haberini Salı günü İnterfax duyurdu. Moskova ve Kiev’deki Amerikalı yetkililer haberi hemen yalanladılar.

Amerika’nın Moskova Büyükelçiliği sözcüsü Will Stevens Salı günü RBC haber sitesine yaptığı açıklamada Washington’un Savçenko’yu Amerika’da hapis yatan Rus vatandaşlarıyla takas etmeyi aklına bile getirmediğini söyledi.

RIA Novosti haber ajansına göre Amerika’nın Ukrayna büyükelçisi Jeffrey Payette teklifi “saçma”  olarak niteledi. 

Amerika Savçenko’nun yasadışı mahkum edildiğini düşünüyor ve Minsk antlaşmaları doğrultusunda koşulsuz serbest bırakılmasını istiyor. 

Dış politika uzmanı Vladimir Frolov Salı günü The Moscow Times sitesine yaptığı açıklamada Kremlin’in Savçenko takası konusunda ciddi olduğunu söyledi. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov Amerika’daki Rus vatandaşlarının serbest bırakılması meselesini Amerikalı meslektaşı John Kerry’in geçen hafta Moskova’yı ziyaretinde gündeme getirmişti.

Rus-Amerikan görüşmelerinin ardından Lavrov geçen Salı basın toplantısında “Kerry Yaroşenko’nun uyuşturucu kaçakçılığından hüküm giydiğini söyledi. Oysa ne Yaroşenko ne de Bout kaçakçılığa bulaştılar. Verilen cezalar orantısızdır” dedi.

Başkanlık sözcüsü Dmitri Peskov Putin-Kerry görüşmesinde Bout ve Yaroşenko’nun mahkumiyetlerinin ele alındığını teyit etti. Peskov’a göre Kremlin iki Rus vatandaşının mahkum edilmesinin yasadışı olduğunu düşünüyor ama takas için kulis yapmıyor.

Ukrayna ve Suriye’deki durumu görüşmek amacıyla Moskova’yı ziyaret eden Kerry – kısa süre önce 22 yıl hapis cezasına çarptırılan – Savçenko’nun yakında Ukrayna’ya döneceğini umduğunu söyledi. 

Frolov’a göre Kremlin muhaliflerin casuslarla takasına dayanan Sovyet geleneğini sürdürüyor. Moskova ayrıca Ukrayna ile ilgili konuların Rusya ile Amerika arasında müzakere edilmesi gerektiğine inanıyor.

Vladimir Frolov’un The Moscow Times sitesine yaptığı açıklamaya göre “Savçenko bu durumda var olmayan bir ülkenin elemanı. Asıl pazarlık Rusya ile Amerika arasında yapılıyor” dedi. 

Rusya Ulusal Ekonomi ve Kamu Yönetimi Başkanlık Akademisi doçenti siyaset bilimci Yekaterina Schulmann “Rusya Ukrayna’yı Washington’un yönlendirdiği vekil devlet olarak görüyor. Kuklalarla değil kuklacılarla müzakere ediyor” diyor.

Moskova takasa hazır olduğunun işaretlerini Savçenko’nun hüküm giymesinden çok önce vermişti. 

Rusya’nın Birleşmiş Milletler Büyükelçisi Vitali Çurkin Mart 2015’te Güvenlik Konseyi toplantısında yaptığı konuşmada Amerika’nın “Rus vatandaşlarını çalmak ve haber alma örgütlerinin kışkırtması sonucunda düzmece cezalara çarptırmak gibi bir alışkanlığı olduğu” görüşünü dile getirdi.

Gazeteci Sergey Parkhomenko’ya göre büyükelçinin hangi Rus vatandaşlarını kastettiğini tahmin etmek zor değildi. 

Silah kaçakçısı Viktor Bout 2008 yılında Bangkok’ta tutuklanarak New York’a gönderildi. Terör örgütlerine silah satma suçundan 2011’de 25 yıl hapis cezası aldı. Rus pilot Yaroşenko bir Amerikan mahkemesi tarafından uyuşturucu kaçakçılığından 20 yıl hapis cezasına çarptırıldı.

Savçenko’nun hüküm giymesinden sonra Ukrayna Cumhurbaşkanı Petro Poroşenko Ukraynalı pilotun Rus askeri personeli Aleksander Aleksandrov ve Yevgeni Yerofeyev ile takas edilmesini önermiş ama Kremlin ilgilenmemişti.

Bout ve Yaroşenko’nun Kremlin için daha değerli oldukları anlaşılıyor.

Parkhomenko’ya göre Bout Kremlin’in açıklanmasını istemediği bilgilere sahip olabilir. “Bout bu ölçekte bir silah satışını kendi başına yapamazdı. Suç ortakları vardı. Umutsuzluğa kapılırsa konuşmaya başlayabilir” diye ekliyor.

Frolov Moskova’nın tutumunun Bout ile ilgisi olmadığını ilkesel olduğunu düşünüyor. “Kremlin Amerika’ya Rus vatandaşlarını topraklarına getirerek yargılayama hakkına sahip olmadığını göstermek istiyor. Moskova’nın ödeşme anlayışı bu” diyor.

Savçenko’nun avukatı İlya Novikov Ukraynalı pilotun serbest kalması için en hızlı yolun Yaroşenko ve Bout ile takas edilmek olduğuna inanıyor. 

Novikov’a göre Moskova Savçenko karşılığında Amerika’dan bir şey alamazsa Ukrayna’da hapis yatan Rus vatandaşlarıyla takası deneyecek. 

Çeviri: Dr. Ömer Aytek Kurmel 

Cherkessia.net, 30 Mart 2016

****

U.S. Not Interested in Exchanging Savchenko for Russian Arms Dealer Bout

Anastasia Bazenkova, Mar. 29 2016

President Vladimir Putin might like to trade convicted Ukrainian pilot Nadezhda Savchenko for Russian nationals imprisoned in the United States, but such an exchange is not being considered by the White House. 

The fact that the Kremlin is negotiating the exchange of Savchenko for two Russian nationals currently held in U.S. prisons was voiced by Interfax's source Tuesday. The report was immediately denied by U.S. officials in Moscow and Kiev. 

Spokesman for the U.S. Embassy in Moscow Will Stevens told the RBC news website on Tuesday that Washington was not even considering the exchange of Savchenko for Russian nationals imprisoned in the United States. 

U.S. Ambassador to Ukraine Jeffrey Payette called the offer “ridiculous,” the RIA Novosti news agency reported. 

The United States insists that Savchenko has been convicted illegally and should be released without any conditions — according to Minsk agreements. 

The Kremlin's maneuver to trade Savchenko was serious, foreign policy expert Vladimir Frolov told The Moscow Times on Tuesday. Russian Foreign Minister Sergei Lavrov brought up the Kremlin's interest in releasing Russian nationals from the United States during U.S. Secretary of State John Kerry’s visit to Moscow last week. 

“Kerry said Yaroshenko was convicted of involvement in drug trafficking. Neither Yaroshenko, nor Bout was engaged in such business, therefore, we are convinced that the sentences were absolutely disproportionate,” Lavrov said at a press conference last Thursday, following talks between Russia and the United States. 

Presidential spokesman Dmitry Peskov confirmed that the imprisonment of Bout and Yaroshenko was discussed during the Putin-Kerry meeting. Peskov added that the Kremlin considers their detention illegal, but denied that Russia was lobbying for an exchange. 

Kerry, who traveled to Moscow primarily to discuss the situation in Ukraine and Syria, expressed hope that Savchenko — who was recently sentenced to 22 years by a Russian court — could soon be returned to Ukraine. 

The Kremlin was acting in accordance with the Soviet custom of trading dissidents for spies and alike, Frolov said. This move has also demonstrated that Moscow believes that all issues regarding Ukraine must be discussed between Russia and the United States. 

“Savchenko, in this case, is the pawn of a non-existent country while the real dialogue takes place between Russia and the United States,” Vladimir Frolov told The Moscow Times. 

“Russia sees Ukraine as a proxy state ruled by puppet masters from Washington — the logic is to negotiate with them and not their puppets,” said Yekaterina Schulmann, a political scientist and associate professor at the Russian Presidential Academy of National Economy and Public Administration. 

The signs pointing to Moscow's readiness to exchange Savchenko for Bout and Yaroshenko were given long before Savchenko's conviction. 

In March 2015, the Russian ambassador to the UN, Vitaly Churkin, said at a meeting of the UN Security Council that the United States had a “habit” of “stealing Russian citizens throughout the world and charging them with manufactured charges as a result of provocation by the U.S. intelligence agencies.” 

It was not difficult to guess which Russian nationals he meant, journalist Sergei Parkhomenko said. 

The arms dealer Viktor Bout was arrested in 2008 in Bangkok and then extradited to New York, where in 2011 he was sentenced to 25 years in prison for the selling of arms to terrorist organizations. Russian pilot Yaroshenko was sentenced by a U.S. court to 20 years in prison for drug trafficking. 

After Savchenko's conviction, Ukrainian President Petro Poroshenko suggested that Putin trade the Ukrainian pilot for former servicemen in the Russian military Alexander Alexandrov and Yevgeny Yerofeyev, — captured and currently held in Ukraine. However, the Kremlin has shown little interest in such a deal. 

Bout and Yaroshenko appear to be more valuable to the Kremlin. 

Parkhomenko says that Bout may have information that the Kremlin does not want revealed. “No doubt, Bout could not sell weapons on such a scale on his own — he had accomplices. And if he becomes desperate about imprisonment in the United States, he can start talking,” he added. 

Frolov says the reason behind Moscow's move is not Bout himself — it is a matter of principle. The Kremlin wants to show that the United States has no right to extradite Russian citizens and put them on trial, he said, — this is Moscow's way of getting even. 

Meanwhile, Savchenko's lawyer Ilya Novikov noted that the exchange of the Ukrainian pilot for Yaroshenko and Bout would be the fastest way for her to be released. 

However, when Moscow realizes that it cannot use Savchenko to extract anything from the United States, it will have to find another way to trade Savchenko — in exchange for Russian citizens convicted in Ukraine, Novikov said.