07 Şubat 2020 günü 70 inci yaş günü kutlanan Çemşö Gazi, Adığey Cumhuriyetinin bir Şahapsığ köyü olan Penekhes te, Çemşö ailesinin ilk erkek çocuğu olarak Dünya’ya geldi.

Kafkasya da doğum günleri çok önemsenmekte ve bazen abartılı kutlamalar yapılmaktadır. Gazi bu konuda abartılı kutlamalara pek taraf değil ise de, Adığey deki yakın dostları (sayıları oldukça fazla) zengin bir kutlama programı hazırladılar.

Adığey Cumhuriyeti ve diğer komşu Cumhuriyetlerin ileri gelenleri de, bu günü unutmadılar ve kendisine kutlama mesajları yağdırdılar.

Günlük gazetelerde, onun hizmetleri ve kişisel özelliklerini anlatan yazılar yayınlandı. Özellikle Adığe Mak gazetesi iki tam sayfasını Çemşö Gazi’ye ayırdı.

Zira Gazi’nin unutulacak, göz ardı edilecek bir adam olmadığını herkes biliyor. Adığe Cumhuriyetinin farklı yönetim dönemlerinde, aralıklarla üç kez, toplam 10 yıldan fazla bir süre Kültür Bakanlığı görevlerinde bulundu.

Çemşo Gazi

Kendisi, Çerkes tarihine, diline ve kültürüne tam hakimiyeti ile gerçek bir kültür adamı.

Bakanlık görevinden önce de Adığey Cumhuriyetinin kuruluşu aşamasında ve devamında önemli görevlerde bulundu. İlk Cumhurbaşkanı Carım Aslan ile birlikte çalışırken, Yugoslavya’nın dağılışı sürecinde, savaşın ortasında kalan Kosova Çerkeslerinin ana vatana nakli konusunda görev aldı ve çok zor bir işi başardı. Bu konuda yazdığı ve kitap halinde yayınlanan anıları Türkçeye de çevrilmişti.

Kosova dan getirilen Çerkesler için Maykop’a 4 km. uzaklıkta kurulan güzel bir Çerkes köyüne MAFEHABLE adı verildi. Bu uğurlu köyümüz, giderek büyümekte ve sadece Kosova’dan gelenlerle sınırlı kalmayıp, Türkiye, Suriye, Ürdün, İsrail ve başka ülkelerden Ana vatana dönüş yapan birçok ailenin yerleşimine zemin olmaktadır. Köy halkının 7 den 70 tamamının, Çemşö Gazi'ye yoğun sevgi ve saygılarına şahit oluyoruz.

Çemşö Gazi’yi, Ana vatana dönüş yapan herkes çok iyi tanıyor. Çoğuna yardım ve destekleri ile, hayata tutunmalarına ve başarılı olmalarına destek olmuştur.

Bakanlık görevinden kendi isteği ile ayrılıp, emekli olduktan sonra da boş durmayan Çemşö Gazi, Tarih ve kültür hizmetlerine ara vermeden koşturuyor ve önemli projelere imza atıyor.

İş adamı Kardeşi Çemşö Hazret ile birlikte kurdukları Vakıf Naslediye (Tarihi ve Kültürel Mirası Koruma Vakfı) üzerinden, önemli hizmetler yürütülmekte. Birinci ve en önemlisi, Çerkesya'nın en ünlü bağımsızlık savaşçılarından, Tuğujko, Şertlko Kazbeç’in Anıt heykelinin inşasıdır.

Bronzdan inşa edilen anıt heykelin maliyeti oldukça yüksek olmasına karşın, iş adamları ve duyarlı insanlarımızın katılımı ile başarılmıştır.

Tuğujko  Kazbeç heykeli, Afepsıp köyü.

İki yıl önce tamamlanıp açılışı yapılan Söz konusu anıt heykel, Afepsıp köyü Kültür merkezinin tam karşısında, etrafı çitle çevrili, 2 dönümlük bir arsa üzerinde, heybetli görünümü ile dikkati çekmektedir. Bölgeyi ziyaret edenlerin uğrak merkezi olmak yolundadır. Anavatan Çerkesya topraklarında, Çerkeslere ait ilk anıt eser olması önemli bir olaydır.

Çemşö Gazi, Kafkasya ve Kafkas halkları ile ilgili, Çerkesce ve Rusça yayınlanan bütün eserleri takip etmektedir. Birçoğunun hazırlanması ve yayınlanmasında emeği vardır. Evinde oldukça büyük yer tutan kitaplıkları, ciddi bir kütüphane oluşturmakta.

Hizmetleri devam ediyor. Suriye deki can pazarından kurtulup, Adığey Cumhuriyetine ulaşabilen Adıgelere de ciddi destekler veriliyor. Yine Çemşö kardeşlerin öncülüğünde, kendi köyleri olan Panekhes köyünün bitişiğinde kurulan yerleşim alanına 40 hane yerleştirilmiş bulunuyor.

Şimdilerde üzerinde çalışılan önemli bir proje daha var. İşgalden sonra, yok edilen Bölgenin kadim ürünleri, Elma armut gibi meyvelerin, insanlığa tekrar kazandırılması amacıyla, benim de ortak olduğum, 47 hektar (470 dönüm) arazinin ıslahı ve ağaçlandırılması çalışmaları sürmektedir.

Devletin resmi kurumları, üniversite ve bilim çevrelerinin desteğine ihtiyaç olduğundan, çalışmalar şimdilik istenen hızda değil. Ancak gelecekten umutluyuz.

İyi ki varsın Çemşo Gazi. Sana sağlıklı ve mutlu uzun ömürler diliyoruz!